Εφήμερη και αιώνια Αθήνα

Ο συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, αρχιτέκτονας Δημήτρης Φιλιππίδης, διατρέχει με ουσιαστική ματιά την εξωτερική εικόνα αλλά και την εσωτερική πραγματικότητα της κατεξοχήν ελληνικής μεγαλούπολης, της Αθήνας. Το αρχειακό και φωτογραφικό υλικό του 19ου  και του 20ού αιώνα, επίσημο ή προσωπικό, εκδομένο ή και ανέκδοτο, διαγράφει την εξέλιξη και τη σταδιακή μεταμόρφωση της πόλης. Επιπλέον, οι φωτογραφίες του ίδιου του συγγραφέα αποκαλύπτουν την οπτική του και συνθέτουν ένα παζλ από εικόνες και στιγμιότυπα της αθηναϊκής καθημερινότητας, η οποία προβάλλεται όχι τόσο ως δυσβάσταχτη ή αφιλόξενη, αλλά και ως ζωντανό πεδίο ανθρώπινης συμβίωσης και θετικών αλληλεπιδράσεων. Έτσι, ενώ η Αθήνα του 19ου αιώνα λειτουργεί και αναπτύσσεται ως πόλη ήπιων διαστάσεων με χαρακτηριστικά το μέτρο και τα μικρά, φιλικά προς τον άνθρωπο μεγέθη, σταδιακά, και ιδίως κατά το β΄ μισό του 20ού αιώνα, τα στοιχεία της γρήγορης αλλαγής και των προσωρινών κατασκευών συνθέτουν διαδοχικές εικόνες και χωροταξικές μεταμορφώσεις. Κυριαρχεί η διαρκής μεταβολή του αθηναϊκού τοπίου και ποικίλες αρχιτεκτονικές τάσεις που άλλοτε εκφράζονται με μαζικές και ομοιόμορφες λύσεις και άλλοτε προβάλλουν την ιδιαίτερη αισθητική των ιδιωτικών ή δημόσιων κτηριακών κατασκευών, κλασική, μοντέρνα ή και παραδοσιακή. Τέλος, ο παντοδύναμος ανθρώπινος παράγοντας επιλέγει συχνά με βάση το αναγκαίο και χρηστικό, χωρίς απαραίτητα την αίσθηση του μέτρου, του ωραίου ή και της αρχιτεκτονικής συνέχειας.